Zdrowie

Niedobory jodu – dlaczego są groźne? Jak suplementować?

Niedobory jodu – dlaczego są groźne? Jak suplementować?

Jod to pierwiastek z grupy mikroelementów, którego jest stosunkowo mało na ziemi. Występuje głównie w wodzie morskiej i solankowej. Ponieważ jednak jest bardzo potrzebny człowiekowi, jego niedobory w organizmie stawiają przed nami konieczność prawidłowej i regularnej suplementacji. Bez tego niedobór jodu naraża nas bowiem na różne choroby.

Jodowanie soli – skąd to się wzięło?

Czy kiedykolwiek zastanawialiście się, dlaczego fakt jodowania soli jest mocno podkreślany przez producentów, a płyn Lugola tak popularny w Polsce? Być może nie słyszeliście o programach jodowania soli. Już 200 lat temu w Europie Zachodniej zauważono powszechne niedobory jodu u ludzi, a lata później wykazano, iż niedobory te przyczyniają się w znacznym stopniu do różnych chorób, przede wszystkim tarczycy (jod jest odpowiedzialny za prawidłową syntezę hormonów tarczycy). W różnych krajach europejskich rozpoczęto, przerywano i wznawiano programy jodowania żywności, aby zapobiec niedoborom. Wykazano bowiem, iż możne je w stosunkowo łatwy sposób uzupełniać dodając dodatkowe dawki jodu do soli, ale także innych produktów spożywczych.

Na świecie programy jodowania żywności funkcjonują od dziesięcioletni, w Polsce zaś na dobrą sprawę obowiązek jodowania soli wprowadzono w 1996 r. zarządzeniem Ministra Zdrowia. Profilaktycznie dodaje się większe dawki jodu także do mleka modyfikowanego dla niemowląt i jedzenia dla dzieci do lat 3. Ponadto zaleca się, aby kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią spożywały dodatkowe 100-150 mg jodu/dobę w postaci dopuszczonych do sprzedaży farmaceutyków lub suplementów diety.

Co ma wspólnego katastrofa w Czarnobylu i płyn Lugola

Kwestia jodu była w Polsce przedmiotem publicznej dyskusji w 1986 r., po katastrofie w Czarnobylu. Aby wysycić jodem tarczycę i zapobiec osiadaniu tam radioaktywnego izotopu jodu 131 mieszkańcom wschodnich województw naszego kraju podawano płyn Lugola, czyli roztwór jodku potasu. Summa summarum zagrożenie okazało się na szczęście mniejsze, niż się obawiano, jednak płyn Lugola na stałe zagościł na półkach aptecznych, ponieważ można go stosować na co dzień jako suplement diety uzupełniający niedobory jodu. Ma to duże znaczenie szczególnie w regionach oddalonych od morza, czyli w przypadku Polski są to wszystkie województwa poza Pomorzem, Pomorzem Zachodnim oraz północno-zachodnimi krańcami Warmii.

Płyn Lugola powstaje po rozpuszczeniu jodu w jodku potasu. W formie do rozcieńczenia można go dostać w wielu aptekach – wystarczy wpisać w Google płyn Lugola apteka. Wówczas sami przygotowujemy roztwór do płukania gardła zgodnie z instrukcją z ulotki. Po rozcieńczeniu gliceryną służy także do pędzlowania migdałków. Często zalecany jest w formie do picia (po rozcieńczeniu!) osobom cierpiącym na nadczynność tarczycy. Ponadto preparat ten ma właściwości odkażające (antyseptyczne) i można go stosować na skórę.